Zehirli Tırtıl Kılığına Giren Yavru Kuş

Amazonlarda yaşayan bilimsel adı cinereous mourner olan küllü yaslı kuş (Laniocera hypopyrra), omuzlarında kahverengi benekleri olan gri renkli bir kuştur. Bu görünümüyle gayet sıradan bir kuş gibidir. Ancak bu kuşun yavruları parlak turuncu renkteki uzun tüyleriyle son derece dikkat çekici bir görünüme sahiptirler.

Çok uzaklardan bile fark edilecek kadar canlı renkleri olan yavrunun yuvası da pek gizli ve güvenli değildir. Yavru, açık bir kap gibi görünen, yapraklardan oluşan zayıf bir yuvada yaşar. Yapılan gözlemlere göre bölgedeki benzer yapıdaki yuvaların %80’i saldırıya uğramıştır.

Küllü yaslı kuş kuru yaprakların üzerindeki yuvasında her türlü tehlikeye açık görünür. Oysa Allah onda benzersiz bir savunma tekniği ile yaratarak korumaktadır.

Peki, tüm bu savunmasız haline rağmen küllü yaslı kuşun yavruları neden saldırıya uğramaz?

Bilim adamları bu sorunun cevabını bulmak için farklı tahminlerde bulundular. Bu tahminlerden ilki 1982 yılındaki bir yayında ortaya atıldı. Küllü yaslı kuş yavrularının lezzetsiz meyvelere benzediği için avcılar tarafından tercih edilmediğini iddia edildi. 2012’de ise başka bir araştırmacı ekip, iki yavru kuşu inceledikten sonra yavruların bölgede yaşayan zehirli turuncu tırtıllara benzediği için avcılarca tercih edilmediğini iddia etti.

Araştırmacı Londono ve ekibi, Peru’daki yuvasında yaşayan canlı bir yavruyu doğal ortamında gözlemlediler ve sonuçta ikinci iddianın doğru olduğunu gördüler. Canlıların dilinde renklerin önemli anlamları vardır. Yırtıcı avcılar, turuncu rengin bir canlının zehirli olduğu anlamına geldiğini bilirler. Bölgede yaşayan zehirli bir tırtıla olan müthiş benzerliği de yavru kuşu av olmaktan korur.

Yetişkin küllü yaslı kuşun rengi bir erişkin olup uçma yeteneğine kavuştuğunda yavru iken kendini savunmak için kullandığı turuncu tüyler yok olur.

Anne kuşun gri rengi düşünüldüğünde yavrunun böylesine farklı bir renkte olması çok şaşırtıcıdır. Bu durum, Allah’ın bu canlıyı korumak için onu böyle bir özelliğe sahip olarak yaratmış olduğunu açıkça gösterir. Yavru kuşun tırtıla olan benzerliği yalnızca renklerinden ibaret de değildir. Yavru kuş yuvaya bir saldırı olduğunda başını iki yana sallamaya başlayarak tüylerini dalgalandırır. Bu haliyle tıpkı minik ayaklarıyla ilerlemeye çalışan bir tırtılın görünümüne benzer.

Normalde bir kuş tehlike anında tüylerini dalgalandırmak gibi bir davranışta bulunmaz. Ama bir tırtıl tehlike anında hızla uzaklaşmaya çalışırken vücudu tıpkı dalgalanır gibi görünür. Yani yavru kuş açıkça tırtıl taklidi yapmaktadır.

Peki, ama yeni doğmuş bir kuş, henüz hiç görmediği tırtılın taklidini nasıl yapabilir? Gri tüylü annesinden farklı göründüğünü ve bir tırtıla benzediğini nereden bilebilir? Turuncu rengin zehir anlamına geldiğini nereden bilebilir? Güvenli olmak için yumurtadan turuncu renkte çıkma kararını kendisi alabilir mi? Bu kararı nasıl uygulayabilir?

Küllü yaslı kuş kuru yaprakların üzerindeki yuvasında her türlü tehlikeye açık görünür. Oysa Allah onda benzersiz bir savunma tekniği ile yaratarak korumaktadır.

Tüm bunları bir kuşun yapamayacağı açıktır. Küllü yaslı kuşun yavrusunu, güvenliği için gereken görünümde yaratan Allah’tır. Saldırı anında nasıl davranması gerektiğini ona ilham eden Allah’tır. Allah, sonsuz şefkat ve merhamet sahibidir. İman nuruyla bakan her insan doğadaki canlılarda Allah’ın şefkatinin ve hâkimiyetinin tecellilerini görür.

“O, Hayy (diri) olandır. O’ndan başka ilah yoktur; öyleyse dini yalnızca Kendisi’ne halis kılanlar olarak O’na dua edin. Alemlerin Rabbine hamdolsun.”  (Mümin Suresi, 65)

Yazar / Kübra Güzelcan    Psikolog / Marmara Üniversitesi Psikoloji Bölümü

Kaynak:

1-https://www.sciencenews.org/article/amazonian-bird-may-act-part-its-hairy-caterpillar-disguise