Balinalar Uçak Teknolojisine Yön Veriyor
Humpback balinalarını diğer balina türlerinden ayıran en önemli özellik, tırtıklı bir makasla kesilmiş gibi olan girintili-çıkıntılı yüzgeçleridir. Balina yüzgeçlerindeki bu değişik yapı bilim adamlarının dikkatini çekmiş ve ortaya çıkan bazı sorulara cevap aranmaya başlanmıştır. Bu özel şeklin balinaya nasıl bir etkisi vardır? Bu yapı, bilim adamlarına hangi konuda ilham kaynağı olmuştur?
Her şeyi kusursuzca var eden alemlerin Rabbi Yüce Allah, canlılarda bizi hayrete düşürecek pek çok detay yaratır. Bu detayları araştırdıkça Allah’ın yaratışındaki üstün sanat, bilgi ve kudreti görürüz. Geçtiğimiz günlerde bilim adamlarının iri bir balina türü ile ilgili yaptıkları araştırmalar da canlılardaki bu detayların gösterdiği önemli bir gerçeği daha ortaya çıkardı.
Balina Yüzgeçlerindeki Özel Şeklin Sırrı Nedir?
Latince adı Megaptera novaeangliae olan iri balinalar diğer balina türlerine göre son derece akrobatik hareketler yapmaları ile tanınırlar. Bu balinaların yüzgeçleri girinti ve çıkıntılardan oluşur. Yüzgeçlerin bu yapısının ne işe yaradığı önceleri anlaşılamıyordu. Yapılan araştırmalar bu özel yapının son derece özel bir yaratılışı ortaya koyduğunu gösterdi. Çünkü bu ilginç şekilli yapı, balinaya bilinen yüzgeç şeklinden daha verimli bir hareket imkânı sağlıyordu.
Balina Yüzgeçlerinden Uçak Kanatlarına
Günümüzde uçak kanatlarında kullanılan tasarımın pürüzsüz ve düzgün bir şekli vardır. Duke Üniversitesi araştırmacıları, bu balina türünün yüzgeçlerinden yola çıkarak şu ana kadar kullanılan tasarımlardan çok farklı yeni bir model oluşturdular.
Mühendisler tırtıklı yapıların eklenmesiyle oluşturulan model ile tırtıkların olmadığı modelleri birbiri ile karşılaştırdılar. Tırtıklı kanatların durma açılarının tırtıksız kanatlara göre %40 daha iyi olduğu tespit edildi.1 Ayrıca havanın, tırtıklı yapıları %8 daha fazla kaldırdığı ortaya çıktı. Bir diğer avantaj ise geriye sürükleme kuvvetinin bu modelde %32 daha az olmasıydı. Araştırmayı yürüten bilim adamlarından L. E. Howle artan kaldırma kuvvetinin ve azalan geri itme kuvvetinin eşzamanlı olarak başarılmasının aerodinamik verimliliği artırdığını ifade etti.
Tırtıklar Uçak Kanatlarında Uçuş Verimini Nasıl Artırıyor?
Bilim adamları sistemin detaylarını incelediklerinde tırtıklı yapıların kanat üstünde dönen girdaplara sebep olduğunu tespit ettiler. Bu girdaplar, kanadın üstündeki havanın dağılıp arka tarafa gitmeden kanatlardan uzaklaşmasını engelliyor. Bu ise uçağın daha dik açılarda durmasını ve daha yüksek kaldırma kuvvetine sahip olmasını sağlıyor.
Balina Yüzgeçleri ve Yaratılış Gerçeği
Bütün bu teknik ayrıntılar göstermektedir ki balinaların diğer tüm özellikleri gibi yüzgeçlerindeki tırtıklar da rastgele tesadüflerin eseri olamaz. Doğadaki her detay gibi bunlar da ancak belli bir amaç için yaratılmışlardır. Göklerin, yerin ve ikisi arasındakilerin yaratıcısı, alemlerin Rabbi olan Allah sonsuz ilmiyle kuşattığı tüm evreni, hayranlık uyandıran kusursuz detaylarla birlikte yaratmıştır.
Yazar / Burhan Efeoğlu Tasarımcı / MSÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı
Alıntılar
- Physics of Fluids — May 2004 — Volume 16, Issue 5, pp. L39-L42,
- Mimicking Humpback Whale Flippers May Improve Airplane Wing Design)